اثرات هجوم مغول در سیر جغرافیانویسی

نویسندگان

  • مریم غلامی خسروآبادی
  • میکائیل وحیدی
چکیده مقاله:

تا نیمه اول قرن دوم هجری، اغلب جغرافیانویسان را لغت­شناسانی تشکیل می­دادند که به ذکر انوار و فضایل تاریخی و جغرافیایی می­پرداختند. گسترش قلمرو اسلامی و آشنایی با ملل دیگر روند "جغرافیای فضیلت شمار" را به سمت "جغرافیای توصیفی" تا هجوم مغول سوق داد. در تألیفاتی که به جغرافیای توصیفی می­پرداختند، موضوعاتی همچون مسالک، راه  هایی که به خانه خدا ختم می­گردید، تعیین جهت قبله، جغرافیای طبیعی و آب و هوا توجه گردید. تر.س از مغول، جغرافیای توصیفی و طبیعی را به سمت "جغرافیای تاریخی و انسانی" سوق داد. بیشتر نویسندگان این کتب ماجراجویانی بودند، که تلاش داشتند، در نژاد، مردم شناسی، آداب و رسوم و مذهب مغولی دقت و اکتشاف کنند تا پاسخی برای اذهان آشفته مردم و بخصوص اروپاییان پیدا کنند. به همین جهت مهم ترین منابع جغرافیایی این دوره را سفرنامه­های غربی تشکیل می­دهد. وضعیت خانقاه­ها، صوفیان و درویشان و وضع اقتصادی مردم در این تألیفات جایگاهی ویژه می­یابد و بدین لحاظ روند جغرافیانویسی مسلمانان از جغرافیای فضیلت شمار به سمت جغرافیای طبیعی (توصیفی) و سپس جغرافیای تاریخی- انسانی حرکت نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گونه‌شناسی نحوﮤ «تقابل» جاﻣﻌﮥ ایرانی پس از هجوم مغول

مغولان در سال 616ق/1219م و به رهبری چنگیزخان مغول، وارد سرزمین‌های شرقی بلاد اسلامی شدند و در مناسبت‌های اجتماعی و سیاسی این سرزمین‌ها تغییرات عمده‌ای پدید آوردند. پیامدهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی هجوم مغول به‌گونه‌ای بود که دورﮤ اسلامی تاریخ ایران را می‌توان به پیش از مغول و پس از آن تقسیم کرد. این تغییرات چنان تأثیرگذار بود که بسیاری از مظاهر اجتماعی و بنیان‌های جاﻣﻌﮥ ایرانی را متحول کرد. ال...

متن کامل

تأثیرات روانی هجوم مغول بر جامعه قرن هفتم، با نگاهی به نفثـۃ المصدور

در طول تاریخ ایران، جنگ های بسیاری به وقوع پیوسته است که شاید مهم ترین و مخرّب‌ترین آن، هجوم بی رحمانه قوم وحشی و بیابان نشین مغول باشد. به طور کلّی، هر جنگی خسارات متعدّد به همراه دارد. گذشته از کشتار وسیع و خسارات مادّی فراوانی که جبران آن نیازمند گذشت زمان است؛ خسارات روحی و روانی و اخلاقی و فرهنگی نیز در شمار آثار و پیامدهای منفی جنگ های بزرگ است که جبران آن به سادگی ممکن نیست و حتّی شاید تا چند...

متن کامل

بررسی سیر تحولات دیوانسالاری در عهد مغول

تشکیلات دیوانسالاری ایران در عهد حاکمیت مغول ها دستخوش دگرگونی های قابل توجهی گردید. تسلط مغول ها و تاسیس سلسله ایلخانی منجر به ورود سنت ها و عناصر دیوانی تازه ای شد که از ختاییان و همچنین یاسای چنگیزخان، اقتباس شده بود. این عوامل جدید به واسطه حاکمیت سیاسی مغول ها،بر تشکیلات دیوانی ایران تاثیر بسزایی گذاشت. هدف اصلی این پژوهش بررسی مبانی شکل گیری و احیاء دیوانسالاری ایرانی و شناخت دگرگونی ها...

15 صفحه اول

تأثیرات روانی هجوم مغول بر جامعه قرن هفتم، با نگاهی به نفثـۃ المصدور

در طول تاریخ ایران، جنگ های بسیاری به وقوع پیوسته است که شاید مهم ترین و مخرّب ترین آن، هجوم بی رحمانه قوم وحشی و بیابان نشین مغول باشد. به طور کلّی، هر جنگی خسارات متعدّد به همراه دارد. گذشته از کشتار وسیع و خسارات مادّی فراوانی که جبران آن نیازمند گذشت زمان است؛ خسارات روحی و روانی و اخلاقی و فرهنگی نیز در شمار آثار و پیامدهای منفی جنگ های بزرگ است که جبران آن به سادگی ممکن نیست و حتّی شاید تا چند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 11

صفحات  75- 90

تاریخ انتشار 2012-08-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023